08 Yanvar 2015
Məhkumun vəhşicəsinə öldürülməsinin dəhşəti hekayəsi

Qurban Məmmədov: “Səhər saat 5-də it hürüşməsinə və dubinka səsinə yuxudan ayıldıq. Artıq ordu bütün barakları basmışdı. Əsgərlər qoca, xəstə, cavan bilmədən hər kəsi vəhşicəsinə vururdular”
Ötən il dekabrın sonunda 14 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində məhkum Elşad Babayev öldürülüb. 2014-cü il dekabrın 22-də bu hadisə baş verərkən tanınmış hüquqşünas Qurban Məmmədov məhbus olaraq həmin müəssisədə saxlanılırdı. Dekabrın 30-da Q.Məmmədov əfv olunub. Tanınmış vəkil həmin və sonrakı günlərdə orada baş verənlər haqda “Yeni Müsavat”a danışıb:
- Hüquqşünas və məhbus kimi Azərbaycanın bütün cəza müəsisələrində, təcridxanalarında olmuşam. 14 saylı cəza müəssisəsi ölkədə heç bir cəza müəssisəsi ilə müqayisə edilə bilməz. Ora dəhşətli bir yerdir!
- Hansı şərtlərə görə belədir?
- Bu, ilk növbədə təbiətlə, coğrafi yerləşməsi ilə bağlıdır. Orada Qızıldaş qəsəbəsində daş karxanaları var. İl uzunu mişar daşı istehsal olunur, toz göyə sovrulur. Külək həmin toz-torpağı baraklara doldurur. Həmin toz-torpaqdan qorunmaq mümkün deyil. Dəhlizdə yeridiyimiz yerdə ayaqlarımız görünmür. Sanki dumanda gəzirik. Yorğan-döşək, üst-başımız toz-torpağın içində olurdu. Bu, təbiətin yaratdığı problemlərdir.
- Həmin binalar məhz cəzaçəkmə müəssisəsi üçün inşa edilib?
- Oranı 1953-cü ildə tikiblər. Siyasi dustaqlar və ağır cinayət törədənlər üçün tikilib. Adamların məhv edilməsi nəzərdə tutulan müəssisədir. Müstəqillik dövründə orada vərəmli xəstə olan məhkumları saxlayıblar. Ən çox ölüm, ən çox xəstə məhkum oradan çıxıb. Ümumi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsi kimi olduqca aşağı səviyyəlidir.
- Hansı baxımdan?
- Məhbusların şəxsi səviyyəsi və nəzarətçilərin davranışı baxımından ora Azərbaycanda olan ən aşağı səviyyəli müəssisədir. Bakı İstintaq Təcridxanası haqda demişdim ki, oradakı şərait inqilabi dəyişiklikdir. Təəssüf ki, bu sözü cəzaçəkmə müəssisələri haqda demək olmur. Nəzarətçilərin davranışı da əvvvəlki illərdən çox da fərqlənmir.
- Sonuncu, 3-cü həbsinizlə ilk həbsiniz dövründə baş verən dəyişiklik yalnız Bakı İstintaq Təcridxanasındakı şərait və oradakı nəzarətçilərin münasibətindədir?
- Məhkumların döyülməsi, işgəncə verilməsi qalıb. 14 saylı “zon”da bir qism məhbuslara qarşı sadəcə qəddar münasibət var. Bunun nəticəsində həmin hadisə baş verdi.
- Həmin gün nə baş verib?
- Səhər 9-da xəbər yayıldı ki, məhkumu karsda vəhşicəsinə döyüb öldürüblər. Bunu mən Qurban Məmmədov tam məsuliyyətimlə deyirəm ki, məhkum Elşad Babayev vəhşicəsinə döyülərək öldürülüb. Elşad Babayevə ağır xəsarətlər yetiriblər, daxili orqanlarını dağıdıb cəza kamerasına atıblar. Ona uzun müddət su da verməyiblər. Elşad Babayev “su, su, su” deyib zarıyıb, amma ona su verməyiblər. Onun yanında bəzi dustaqlar olub. Onları məcbur edib başqa məzmunlu ifadələr yazdırıblar. Bu praktika Azərbaycanda illərdir ki var. 98-ci ildə 10 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində saxlanılanda oxşar hadisə olmuşdu. Məhbusu döyüb öldürmüşdülər. Mən şikayət etdim, lakin prokurorluq gəlib dustaqlardan başqa ifadələr alıb işi bağladılar. Hamı bilirdi ki, həmin dustağı döyüb öldürmüşdülər.
- Elşad Babayevin ölümü xəbəri yayılandan sonra nə baş verdi?
- Xəbər yayıldı, məhkumlar kor-təbii etiraza qalxdılar. Hucum edib növbətçi hissəni dağıtdılar. Ən pisi o oldu ki, bəzi nəzarətçiləri, zabitləri də döydülər. Burada cinayət tərkibi var. Amma məhkumlar bu addımı niyə atıblar? Şəxsi maraqlar, vəziyyət yaratmaq, yemək, siqaret üçün olmayıb həmin etiraz. Məhz məhkumun öldürülməsini araşdırma tələbi ilə həmin etiraz başlamışdı. Buna görə də məhkumların əməlində cinayət tərkibi yoxdur. Onlar son zərurət səviyyəsində hərəkət edib, baş vermiş cinayətlə bağlı xalqa, ictimaiyyətə məlumat vermək üçün başqa imkanları olmayıb. 22-də Elşad Babayev öldürüldü, 1-2 saatdan sonra məhkumlar sakitləşdilər. Ədliyyə Nazirliyindən, Penitensiar Xidmətin rəhbərliyindən nümayədələr gəldi. Onlar məhkumların adından bir nəfərlə görüşmək istədiklərini dedilər. Məhkumların xahişi ilə hicab məhbusu Araz Quliyev danışığa getdi. Halbuki Araz Quliyev baş verən etirazın təşkilatçısı və iştirakçısı deyildi. Dağıntılar başlanan anda məhz Araz Quliyev bunun qarşısını almağa çalışırdı. Bəzi məhkumların hücuma məruz qalmasının qarşısını almağa çalışırdı. O, məhkumların sözünü dedi. Tələb bu idi ki, Elşad Babayevi vəhşicəsinə döyüb öldürən şəxslər cəzalandırılsın. Bundan sonra ara sakitləşdi. Dekabrın 23-ü bələdiyyə seçkiləri idi. 24-ü prezidentin ad günü idi. 25-i də sakitlik idi. 26-da səhər saat 5-də it hürüşməsinə və dubinka səsinə yuxudan ayıldıq. Artıq ordu bütün barakları basmışdı. Əsgərlər qoca, xəstə, cavan bilmədən hər kəsi vəhşicəsinə vururdular. Mən barakdan çıxanda gördüm ki, Yadigar Sadıqovun olduğu barakdan camaatı çıxarıb, döyüb, soyundurub yerdə uzadıblar. Yerdə uzananları dubinka ilə vururdular. Xüsusi vəhşilik nümayiş etdirirdilər.
- Məhkumlar müqavimət göstərirdi?
- Yox. Yerdə uzanan müqavimət göstərər?
- Bəs onları niyə vururdular?
- Qorxu yaradırlar. Mən orada nümayiş etdirilən vəhşiliyi Azərbaycan dövlətinin adına yaraşdırmıram. Dövlətin məmuru öz vətəndaşından bunca qəddarlıqla, vəhşicəsinə qisas almamalıdır!!! Dövlət məmurunun belə bir hüququ yoxdur!!!
- Deyirsiz ki, orada 1-2 saat etiraz olub və sonrakı 3 gündə məhkumlar hər hansı bir etiraz etməyiblər. Baş verənlər etiraz edənləri götürmək üçün idi?
- Buna görə idi. Amma bunun üçün qoşun yeritmək, xüsusi qəddarlıqla intiqam almaq, başqalarına dərs verməyə ehtiyac yox idi. Buna getdilər.
- Sizi də vururdular?
- Yox, şəxsən məni döyməyiblər. Mən səhər 5-də namaza qalxmışdım və barakdan ilk bayıra çıxan da mən oldum. Amma qonşu barakda saxlanan jurnalist Sərdar Əlibəylini, bilə-bilə ki, o, əfvə düşüb, onun başının ortasından dubinka ilə elə vurublar ki... Bircə onun kəllə sümüyünün tamlığı pozulmayıb. Başı göm-göy qançırdır. Onun kimi başı yarılan, qolu-qıçı sınan, daxili orqanları zədələnənlər yüzlərlədir. Məhkumları şül-küt ediblər. Çoxlarının içalatı dağıdılıb. 26-da 11 məhkumu “tubzon”a apardılar. Onlara orada işgəncələr veriblər. Xüsusilə hicab məhbuslarına qarşı xüsusi amansızlıq göstərilir. Araz Quliyev, İlham və başqaları kütlənin içində olub. Amma onlar dağıntıların qarşısını alıblar. Videokameralara baxsınlar. Bir dustağı “dnevalnı” olduğu üçün məhkumlar döymək istəyirdi. Araz Quliyev, Nicat və mən onu məhkumların əlindən aldıq. Mənə də hücum oldu. Məni Araz Quliyev xilas etdi.
- Dekabrın 26-da “tubzon”a aparılanlar arasında Araz Quliyev də vardı?
- Həmin gün Araza və başqa məhkumlara qarşı gözümüzün qabağında elə dəhşətli zərbələr vururdular ki... Şirə vursaydılar şir ölər, camışa vursaydılar camış partlayardı. Əsgərlər Penitensiar Xidmətdən gələn İmran müəllim və rəis Əli İbrahimova da qulaq asmırdılar. İmran müəllim gözümün qabağında bir nəzarətçini tutub kənara çəkdi ki, məhkumları vurmasın. Amma ora basqın edən qoşunlar elə tərbiyə ediliblər ki, çağırışlara baxmadan məhkumları vəhşi kimi döyürdülər. Əllərində dubinka barakların qapısında dayanıb canlı koridor yaratmışdılar. Barakdan çıxarılan məhkumları bir-bir həmin koridordan keçirir, hər kəsi ağına-bozuna baxmadan dubinka ilə başına-ayağına vururdular. Kim öldü, kim qaldı heç kimi maraqlandırmır.
- Elşad Babayevi kim və niyə döyüb?
- Dəqiq bilmirəm.
- Eşitdiyiniz nədir?
- Gözümlə görməmişəm deyə bir söz deyə bilmərəm.
- Deyirsiniz ki, Elşad Babayevi birmənalı şəkildə döyüb öldürüblər. Dediklərinizi hüquq-mühafizə orqanlarına, istintaqa çatdırmısınız?
- Əgər Elşad Babayevin qanını batırmağa çalışsalar, mən öz adımdan başlayacağam müraciətlər etməyə ki, günahkarlar cəzalandırılsın. Burada prezident İlham Əliyevin, öldürülən Elşad Babayevin və ya Qurban Məmmədovun maraqlarından söhbət getmir. Burada söhbət dövlət maraqlarından gedir. Dövlət vətəndaşını qorumalıdır. Cinayətkar olsa da, dövlət vətəndaşı qorumağa borcludur. Necə ki, valideyn öz övladına qayğı göstərir, onun şıltaqlıqlarını, xoş olmayan hərəkətlərini bağışlayır, xəstələndə onu müalicə edir, dövlət də vətəndaşa eynilə yanaşmalıdır.
Dövlət orada baş vermiş qeyri-insani hərəkətləri, qanunsuzluqları özünə yaraşdırmamalıdır. Dekabrın 22-də məhkumlar ayağa qalxanda bilirdilər ki. Elşad Babayev dirilməyəcək, onlar özlərinin gələcəkdə öldürülməsinin qarşısını almaq üçün etiraza qalxmışdılar. Elşad Babayevin yerində mən də, Yadigar Sadıqov, Sərdar Əlibəyli, bu gün vəzifədə olub bu cinayəti gizlətmək istəyində olan hər bir məmur, bu cinayətin baş verməsindən xəbərsiz olan hər bir kəs ola bilərdi.
- Deyirsiniz ki, bəzi məhkumlara qarşı xüsusi qəddarlıq var. Həmin məhbuslar kimlərdir?
- Həmin məhbuslar arasında xüsusi qəddarlığa məruz qalan Yusif Seyidov soyadlı məhkumdur. Onu niyə o cür döyürdülər bilmədim. Araz Quliyevə də eyni münasibət vardı. O mən də daxil, yüzlərlə məhkuma ərəb əlifbasını öyrədib, Quran oxuyub, müəllimlik edib. O, çox əxlaqlı, imanlı bir adamdır. İlham, Anar adlı hicab məhbuslarına qarşı vəhşiliyin səbəbini indi də anlaya bilmirəm.
- Elşad Babayev də dindar idi?
- Bəli, o, “zon”a 2 ay idi ki, gəlmişdi. Öz yerini bilən, ədəb-ərkanlı, hörmət-izzət saxlayan, idmanla məşğul olan və namaz qılan idi. Ona hansısa dustaq pis cavab vermişdi, aralarında mübahisə olmuşdu. Həmin dustaq da gedib bunu zabitlərə demişdi. Onu çağırmışdılar, söyüb təhqir etmişdilər. Elşad onlara cavab qaytarmışdı. Ondan intiqam almaq üçün başına bu oyunu açıblar.
- Kim idi həmin zabitlər?
- Onlar həmin gün növbədə olan zabitlər idi. Bu bilinən məsələdir. Bunu istintaq müəyyən etməlidir ki, Elşad Babayevi kimlər döyüb öldürüb. Dəqiq bilirəm ki, onu həmin gün növbətçi hissəyə çağırdılar. Bundan sonra orada hay-küy başladı. Onu qışqıra-qışqıra apardılar.
-Məhbusları karsa aparıb orada döymək qanunla icazə verilən hərəkətlərdir?
- Qanunda belə hal nəzərdə tutulmur. Sadəcə, 14-cü “zon”da bu təcrübə var. Dustaqlar danışıb ki, orada “do prixod” deyilən yer var. Dustağı karsa salmazdan əvvəl əynində alt paltarı qalana qədər, elə vaxt olur ki, alt paltarını da soyundurub ora salırlar. Qış soyuq, yayda ora havasızlıq olur. 3 gün cüzi su və yeməklə orada saxlayırlar. Sonra 4-5 nəfər dubinka ilə döyür, ayaqlarının altına vururlar, salırlar karsa.
- Belə hadisələrin varlığından rəis Əli İbrahimov xəbərsiz olub?
- Xəbəri olmaması mümkün deyil. Mən mətbuat nümayəndələrindən, hüquq müdafiəçilərindən, xüsusən hörmətli prezidentdən “tubzon”a köçürülən Araz Quliyevin, Yusif Seyidovun və başqlarının taleyi ilə maraqlanmağı xahiş edirəm. Onların arasında neçəsi ölüb, neçəsi şikəstdir bilinsin. 790 məhbusu niyə döyüblər, şəxsən mənə niyə belə həyəcanlı anlar yaşadıblar, Sərdar Əlibəylinin başını niyə yarıblar desinlər. Əgər 100 məhkum etiraz edibsə, onları çağır, dərdini soruş. Yoxsa 690 nəfəri də onların gözünə qatıb döymək növbəti dəfə bütün “zon”un etiraza qalxmasına zəmin yaradır. Bu məsələlər araşdırılmalıdır.
***
Q.Məmmədov cəzaçəkmə müəssisələrində rüşvət yığımını nəzarətçilərin az əmək haqqı alması ilə əlaqələndirib. Bildirib ki, 450-500 manat əmək haqqı alan nəzarətçilərin dustaqlardan pul istəməsi təbiidir. Q.Məmmədov dövləti bu sahəyə xüsusi diqqət ayırmağa, vəziyyəti dəyişmək üçün tədbirlər görməyə çağırıb.
23.04.18, 17:11
Hizbullah lideri: “İsrail rejiminin bütün nöqtələlərini hədəfə alacaq silahlarımız var” 23.04.18, 15:56
DƏHŞƏT - 87 YAŞLI QOCA NƏNƏ ZİBİLLİKDƏ... - VİDEO 23.04.18, 15:08
Yəmənli qadın təsbih deyən halda şəhid oldu - Foto 23.04.18, 15:06
Ərdoğan uduzur: Türkiyənin siyasi sistemi çalxalanır 23.04.18, 15:02
Almaniyadan qərar: Ərdoğana icazə verilməyəcək! 23.04.18, 11:24
Rusiya şəhərində “Mən hicabı sevirəm” aksiyası keçirildi - FOTO 23.04.18, 11:18
Şoyqu 7 nazirlə görüş üçün Pekinə getdi 23.04.18, 11:07
VƏTƏNDAŞI ÖLÜM HƏDDİNƏ KİMLƏR ÇATDIRIB? - VİDEO 23.04.18, 10:19
Hüseyn Abdullayevi Türkiyәdә tutub Azərbaycana gətirdilәr 23.04.18, 10:14
Bakıda kütləvi dava: kişi öz əmisini bıçaqlayıb 23.04.18, 10:13
Yardımlı sakini ata və oğul tərəfindən baltalanıb 23.04.18, 10:02
Ərdoğanın ən böyük rəqibi ortaya çıxdı – İddia 23.04.18, 10:00
ABŞ-Rusiya gərginliyi artır: Növbəti zərbə daha ağır olacaq 23.04.18, 09:57
ABŞ uzaqgörənlikdən məhrum olub - Zərif 23.04.18, 09:56
ABŞ-da daha bir qanlı olay: 4 nəfər güllələndi 23.04.18, 09:54
Ərəbistana ballistik raketlər atıldı 23.04.18, 09:52
Kreslodan qoparılan Abid Şərifovun səhhəti pisləşdi – Təcili 22.04.18, 19:34
İşğalçı israilli hərbçidən şok: Uşaqları da öldürün! 22.04.18, 19:30
İraq qırıcıları Suriyada İŞİD terrorçularını vurdu 22.04.18, 16:52
Zərif: Nüvə proqramı daha sürətli tempdə bərpa olunacaq 22.04.18, 16:50
Türkiyədə dəhşətli qəza: 10 əsgər yaralandı 22.04.18, 16:49
Bakı metrosunda dəhşət: qadın özünü qatarın altına atdı 22.04.18, 16:45
MƏN RƏSULİ-ƏKRƏMİN (S) OĞLUYAM - VİDEO 22.04.18, 11:22
ÜRƏKDAĞLAYAN SƏHNƏ - VİDEO 22.04.18, 11:06
ABŞ-da təyyarə qəzaya uğrayıb, ölən var 22.04.18, 09:02
Türkiyədə seçkilərə görə 3 partiya birləşdi 22.04.18, 08:54
Zaxarova: Onlar Suriyaya getdi, hesabat hazırlanacaq 22.04.18, 08:53
Mahmud Abbasdan Qüds mesajı: İcazə verməyəcəyik 22.04.18, 08:50
BMT-dən tələb: İsrail əsgərlərinə nəzarət et 22.04.18, 08:48
Azərbaycanda güclü yağış: nəqliyyat iflic oldu - Foto 22.04.18, 08:27
Ər-Riyadda atışma: Kral təxliyə edildi, çevriliş iddiası - Video 22.04.18, 08:18
22 apreldə gözlənilən hava şəraiti 21.04.18, 22:39
Suriyada 2300 terrorçu Qələmun şəhərindən çıxdı 21.04.18, 22:37
Suriya ordusu Yərmuk düşərgəsini İŞİD-dən azad etmək ərəfəsində 21.04.18, 21:11
Ruhani: ABŞ-ın geri addım atmasına hazırıq 21.04.18, 17:37
General Salami: Dostları gələnə qədər İsrail məhv olacaq 21.04.18, 17:02
Ərəbistan və BƏƏ Yəmənin neftini qarət edir 21.04.18, 16:51
Azərbaycanda iki gənc idmançı itkin düşdü -FOTOLAR 21.04.18, 16:48
İran yenidən nüvə fəaliyyətinə başlaya bilər 21.04.18, 15:32
Ukrayna: Krımı geri qaytarmaq gücündə deyilik 21.04.18, 15:30
Bakıda maskalı şəxslər evə basqın etdi 21.04.18, 10:27
Şimali Koreya nüvə sınaqlarından imtina etdi 21.04.18, 08:40
Ağdamdan olan məcburi köçkün İsmayıllıda özünü öldürmək istədi 21.04.18, 08:02
Yəməndə hava zərbələri nəticəsində 20 dinc sakin şəhid olub 21.04.18, 07:53
Dumada yeni kimyəvi maddələr tapıldı - Rodionov 21.04.18, 07:49
Xərçəngi məhv edən daha bir vasitə tapıldı – İnsanlığın xilası 21.04.18, 07:43
Hicablı qadın vətəndaşlıqdan çıxarıldı - Biabırçı səbəb 21.04.18, 07:40
Qərb Suriya ilə yanaşı, Cenevrəni də bombaladı - Lavrov 21.04.18, 07:39
Suriyada ABŞ raketləri aşkar edildi 21.04.18, 07:36
Vaşinqton açıqladı: Rusiya ilə açıq dialoq istəyirik 21.04.18, 07:35
Çayın qadınlar üçün inanılmaz faydası aşkar edildi 21.04.18, 07:34
66 senator Ərdoğanı təhdid etdi 21.04.18, 07:29
21 apreldə gözlənilən hava şəraiti 20.04.18, 21:15
İlham Əliyevin nəzərində Vətənə xidmət nələrdir? 20.04.18, 20:53
İMAM HÜSEYNİN (Ə) HƏRƏMİNDƏN GÖZOXŞAYAN FOTOLAR 20.04.18, 13:42
25 nəfərin ölümünə görə daha iki xırda məmur işdən çıxarıldı 20.04.18, 13:09
21 yaşlı gənc özünü asdı 20.04.18, 11:19
Buş: Putinlə ehtiyatlı olun, o ağıllıdır 20.04.18, 11:14
Suriya ordusu hücuma hazırlaşır: 48 saat vaxt verdi 20.04.18, 11:12
Bəşər Əsəd Şirakdan aldığı ordeni Fransaya geri qaytardı 20.04.18, 10:47
"ŞƏFFAF" SEÇKİ NƏLƏRLƏ YADDA QALDI - VİDEO 20.04.18, 09:35
Bakıda bıçaqlanma olub 20.04.18, 09:34
Sumqayıtda 22 yaşlı gənc bıçaqlanıb 20.04.18, 09:31
Hər gün bir limon yeməyin - 8 FAYDASI 20.04.18, 09:20
İraq Suriyaya zərbə endirdi 20.04.18, 09:16
Atəş açıldı: terrorçulara kimsə məlumat ötürüb - Lavrov 20.04.18, 09:12
20 apreldə gözlənilən hava şəraiti 19.04.18, 22:01
Tovuzda 2-ci qrup əlil özünü asdı 19.04.18, 19:59
Cəlilabadda məktəbli qız intihar edib 19.04.18, 19:56
Rusiya açıqladı: ABŞ Suriyanı onların əli ilə parçalayır 19.04.18, 14:53
Masallıda qadın özünə 16 bıçaq zərbəsi vurdu 19.04.18, 14:48
Suriya ABŞ-ın partlamayan raketlərini Rusiyaya göndərdi 19.04.18, 14:44
Tanınmış həkim səhiyyəni yıxıb-sürüdü – Ciddi problem 19.04.18, 14:41
Bakıda yaşayış binası yanır - Foto 19.04.18, 10:56
Beyini öldürən 5 pis vərdiş 19.04.18, 10:50
Saatlı sakini 30 yaşlı həyat yoldaşını bıçaqladı 19.04.18, 10:47
Qələbə üçün hücum planı da olmalıdır! 19.04.18, 10:11
Merkel Trampa xahiş edir: Rusiyaya sanksiya dayansın! 19.04.18, 08:06
Bağırsaqları təmizləyən ƏN EFFEKTLİ 6 ÜSUL - MÖCÜZƏVİ NƏTİCƏ 19.04.18, 07:29
Ucar sakini intihar edib 19.04.18, 07:25
Daha 5000 terrorçu Dəməşqən çıxır - Foto 19.04.18, 07:22
5 dişini birdən çəkdirdi, öldü 19.04.18, 07:14
Nikki Heyli Trampla münasibətindən danışdı 19.04.18, 06:57
19 apreldə gözlənilən hava şəraiti 18.04.18, 22:48
Tövbəsiz andiçmə mərasimi 18.04.18, 22:24
İran beynəlxalq hesablaşmalarda dollardan imtina etdi 18.04.18, 21:41
DİKTATOR İLHAM ƏLİYEV QURANİ-ŞƏRİFƏ AND İÇDİ Kİ... - VİDEO