05 Dekabr 2016
Manat dəyər itirməkdə davam edəcək - ekspertlər

Milli valyuta olan manatın durumu pisləşməkdədir. Dolların dekabrın 5-nə olan məzənnəsi 1,7339 səviyyəsində müəyyən olunub. Ekspertlər manatın dəyər itirməsinin davamlı olacağını vurğulayırlar.
Ekspert Vüqar Bayramov bildirib ki, OPEK-in hasilatının azaldılması ilə bağlı razılaşmasından sonra manatın məzənnəsinin necə dəyişəcəyi yenidən gündəmdədir: “Aydındır ki, neftin qiyməti manatın məzənnəsi üçün önəmlidir. Amma mövcud qiymət milli valyutamızın məzənnəsini stabilləşdirə bilərmi, ümumiyyətlə, manatın kursunun stabilləşməsi üçün neftin qiyməti neçə olmalıdır? Qeyd etmək lazımdır ki, manatın məzənnəsi üçün neftin qiyməti ilə yanaşı, Dövlət Neft Fondundan xərcləmlər səviyyəsi olduqca vacibdir. Çünki manatın taleyini artıq daha çox Mərkəzi Bankın intervensaiyası deyil, Neft Fondunun hərraca çıxardığı dollarların məbləği müəyyənləşdirir.
Bu baxımdan, fondun xərcləmələrinin artması birbaşa dollar təklifini artırır və ya əksinə, ”az xərcləmə az dollar" deməkdir. Bu ilin 9 ayında 4 milyard dollar satan fond həmin müddətdə cəmi 3 milyard 823 milyon manat xərcləyib. Həmin müddətdə manatın dollara orta məzənnəsini nəzərə aldıqda bu o deməkdir ki, sözügedən dövrdə fondda orta hesabla 2 milyard 440 milyon manat milli valyuta artıqlığı olub. Təbii ki, fond belə manat artıqlığı prinsipi ilə uzun müddət hərraclara çıxa bilməz və bu sözügedən qurumun strategiyasına da tam uyğun gəlmir.
Deməli, dövlət xərcləmələri və Neft Fondunun dollar satışı manatın məzənnəsi üçün yaxın illərdə əsas amil olacaq. Ehtiyatlarının 75 faizini itirən Mərkəzi Bank 4 milyard dollarlıq rezervi ilə artıq prosesə birbaşa müdaxilə etməkdə maraqlı görsənmir".
Ekspertin fikrincə, deməli, neftin indiki qiymət artımları Azərbaycanda dollara olan tələbi azaltmayacaq və təbii ki, bu kontekstdən manatın məzənnəsinin möhkəmlənməsi real deyil: “Digər tərəfdən, neftin dünya bazar qiymət hətta 60 dollara çatsa da belə bu manatın möhkəmlənməsi üçün yetərli deyil. Çünki bu halda da fondun qənaət prinsipi davam edəcək və nəticədə bazarda dollar qıtlığı olacaq. Eləcə də 2017-ci ildə Dövlət Neft Fondundan dövlət büdcəsinə transferin həcmi azalmaqda davam edəcək. 2017-ci ildə 1,5 milyard manat azalmadan söhbət gedir. Deməli, fond gələn il daha az dollar satacaq. Ona görə də neftin dünya bazar qiyməti manatın məzənnəsi üçün əhəmiyyətli olsa belə, hələlik mövcud qiymət valyuta bazarımıza təsir etmir. Bizim qiymətləndirmələr göstərir ki, əgər neftin qiyməti kəskin artmazsa və bazara ciddi intervensiya olmazsa, növbəti ildə də dollara tələbin artması fonunda manatın ucuzlaşması müşahidə ediləcək. Bütövlükdə bu ilin ortalarında qeyd etdiyim kimi, gələn il Rusiya və Qazaxıstanda olduğu kimi, Mərkəzi Bank mövcud məzənnə siyasətindən istifadə edib liberal üzən siyasətə keçməsi ehtimalı kifayət qədər yüksəkdir. Bu halda isə, hətta neft fondunun mövcud transferləri də manatın ucuzlaşmasının qarşısını ala bilməyəcək”.
Ekspert Samir Əliyev isə qeyd edib ki, noyabrda pul bazası 3,4 faiz artaraq 7,7 milyard manata çatıb: “Bu, son 20 ayda ən yüksək göstəricidir. Milli valyutaya təzyiqi azaltmaq məqsədilə Mərkəzi Bank uzun müddət pul kütləsini azaltmaq siyasəti yürüdüb. Yanvar ayında pul bazasını minimal həddə - 5,8 milyard manata endirmişdi. İlin sonuna doğru büdcə vəsaitlərinin dövriyyəyə buraxılması pul bazasının artmasına səbəb olub. Mərkəzi Bank da dövriyyəyə buraxılan pul vəsaitlərin bazara təsirini azaltmaq üçün depozit hərracndan savayı not buraxmağa qərar verib. Pul bazasının dekabr aynda da artmasını ehtimal etmək olar. Çünki il başa çatdığından büdcə öhdəliklərinin icrası dövriyyəyə əlavə manat buraxılmasını tələb edir”.
Ekspert Əkrəm Həsənov isə qeyd edib ki, dollar ən yaxşı halda, 1,90 manata qədər bahalaşacaq: “Hesab edirəm ki, manat ən yaxşı halda 1,90-na gedib çatacaq. Bu da ilin sonuna dollara olan tələbatın artmasıdır. İlin sonuna FES faiz dərəcəsini artırsa, vəziyyət daha ciddi olacaq. Bu artım da gözləniləndir. Bununla bərabər, neftin qiymətini ucuzlaşması da gözlənilir. Bunlar olsa, manat daha da ucuzlaşacaq”./musavat/
25.04.18, 11:00
Formula-1-ə görə millətin başına hələ çox oyunlar gələcək 25.04.18, 10:50
Alpinistlərin itkin düşməsindən 4 ay ötdü 25.04.18, 10:45
İrandan ərəb ölkələrinə sürpriz təklif 25.04.18, 10:43
ABŞ kəşfiyyatına general rəhbər gətirildi 25.04.18, 10:16
Balakəndə 62 yaşlı kişi intihar edib. 25.04.18, 09:56
43 min işçisi olan şirkət Azərbaycanı tərk edir 25.04.18, 09:45
Meksikada tələbələri öldürüb turşuda əritdilər 25.04.18, 09:35
Hansı qidalar qanda xolesterinin səviyyəsini aşağı salır? 25.04.18, 09:06
Bu gün "Bavariya" və "Real Madrid" komandaları qarşılaşacaq 25.04.18, 07:38
Şəkər sinir sistemini sıradan çıxarır - Araşdırma 25.04.18, 07:36
Rusiya Suriyada naməlum uçan aparatları vurdu 25.04.18, 07:35
İrana gedən azərbaycanlıların sayı artıb - Statistika 25.04.18, 07:28
25 apreldə gözlənilən hava şəraiti 24.04.18, 23:43
Bütün ölkə hakim ailənin “iqra” həvəsinin əsirinə çevrilib 24.04.18, 20:00
İraq qırıcıları İŞİD-i bombaladı 24.04.18, 19:55
Vəhabilər fəsadlı təfəkkürü Əlcəzairə gətirdilər 24.04.18, 14:57
Husilərin Səudiyyədən qisası gecikmədi - VİDEO 24.04.18, 14:35
Başımıza gələn nazir 24.04.18, 14:26
Sergey Şoyqudan İŞİD-lə bağlı sensasion xəbərdarlıq... 24.04.18, 11:16
Yəmənin Ali Siyasi Şurasının sədri Saleh Əs-Samad Səudiyyə rejiminin hava hücumunda şəhid oldu: 3 günlük matəm elan edildi 24.04.18, 11:10
Eldar Mahmudov ifadə verəcək 24.04.18, 11:00
Bu məhsullar ömrü uzadır. Siyahı 24.04.18, 10:21
Çempionlar Liqası, yarımfinal: Liverpul - Roma 24.04.18, 10:20
Bakı metrosu yenə qarışdı - Vaqonlar boşaldıldı 24.04.18, 10:17
Türkiyədə dəhşətli zəlzələ - 13 yaralı 24.04.18, 09:30
Daha iki vəkilin fəaliyyəti dayandırıldı 24.04.18, 09:24
Kreml: “İranla nüvə sazişinə alternativ yoxdur” 24.04.18, 08:37
Nazir nəvəsi Bakıda yaşayış binasının 2-ci mərtəbəsində restoran açdı - Hər gecə dava düşür+VİDEO 24.04.18, 08:21
Ərdoğana ilginc şərt: Dövləti bizə təslim edin 24.04.18, 08:19
Torontoda mikroavtobus kütləyə çırpıldı: ölənlər var 24.04.18, 08:17
Dar geyinməyin qorxunc təsirləri 24.04.18, 08:12
24 apreldə gözlənilən hava şəraiti 23.04.18, 17:11
Hizbullah lideri: “İsrail rejiminin bütün nöqtələlərini hədəfə alacaq silahlarımız var” 23.04.18, 15:56
DƏHŞƏT - 87 YAŞLI QOCA NƏNƏ ZİBİLLİKDƏ... - VİDEO 23.04.18, 15:08
Yəmənli qadın təsbih deyən halda şəhid oldu - Foto 23.04.18, 15:06
Ərdoğan uduzur: Türkiyənin siyasi sistemi çalxalanır 23.04.18, 15:02
Almaniyadan qərar: Ərdoğana icazə verilməyəcək! 23.04.18, 11:24
Rusiya şəhərində “Mən hicabı sevirəm” aksiyası keçirildi - FOTO 23.04.18, 11:18
Şoyqu 7 nazirlə görüş üçün Pekinə getdi 23.04.18, 11:07
VƏTƏNDAŞI ÖLÜM HƏDDİNƏ KİMLƏR ÇATDIRIB? - VİDEO 23.04.18, 10:19
Hüseyn Abdullayevi Türkiyәdә tutub Azərbaycana gətirdilәr 23.04.18, 10:14
Bakıda kütləvi dava: kişi öz əmisini bıçaqlayıb 23.04.18, 10:13
Yardımlı sakini ata və oğul tərəfindən baltalanıb 23.04.18, 10:02
Ərdoğanın ən böyük rəqibi ortaya çıxdı – İddia 23.04.18, 10:00
ABŞ-Rusiya gərginliyi artır: Növbəti zərbə daha ağır olacaq 23.04.18, 09:57
ABŞ uzaqgörənlikdən məhrum olub - Zərif 23.04.18, 09:56
ABŞ-da daha bir qanlı olay: 4 nəfər güllələndi 23.04.18, 09:54
Ərəbistana ballistik raketlər atıldı 23.04.18, 09:52
Kreslodan qoparılan Abid Şərifovun səhhəti pisləşdi – Təcili 22.04.18, 19:34
İşğalçı israilli hərbçidən şok: Uşaqları da öldürün! 22.04.18, 19:30
İraq qırıcıları Suriyada İŞİD terrorçularını vurdu 22.04.18, 16:52
Zərif: Nüvə proqramı daha sürətli tempdə bərpa olunacaq 22.04.18, 16:50
Türkiyədə dəhşətli qəza: 10 əsgər yaralandı 22.04.18, 16:49
Bakı metrosunda dəhşət: qadın özünü qatarın altına atdı 22.04.18, 16:45
MƏN RƏSULİ-ƏKRƏMİN (S) OĞLUYAM - VİDEO 22.04.18, 11:22
ÜRƏKDAĞLAYAN SƏHNƏ - VİDEO 22.04.18, 11:06
ABŞ-da təyyarə qəzaya uğrayıb, ölən var 22.04.18, 09:02
Türkiyədə seçkilərə görə 3 partiya birləşdi 22.04.18, 08:54
Zaxarova: Onlar Suriyaya getdi, hesabat hazırlanacaq 22.04.18, 08:53
Mahmud Abbasdan Qüds mesajı: İcazə verməyəcəyik 22.04.18, 08:50
BMT-dən tələb: İsrail əsgərlərinə nəzarət et 22.04.18, 08:48
Azərbaycanda güclü yağış: nəqliyyat iflic oldu - Foto 22.04.18, 08:27
Ər-Riyadda atışma: Kral təxliyə edildi, çevriliş iddiası - Video 22.04.18, 08:18
22 apreldə gözlənilən hava şəraiti 21.04.18, 22:39
Suriyada 2300 terrorçu Qələmun şəhərindən çıxdı 21.04.18, 22:37
Suriya ordusu Yərmuk düşərgəsini İŞİD-dən azad etmək ərəfəsində 21.04.18, 21:11
Ruhani: ABŞ-ın geri addım atmasına hazırıq 21.04.18, 17:37
General Salami: Dostları gələnə qədər İsrail məhv olacaq 21.04.18, 17:02
Ərəbistan və BƏƏ Yəmənin neftini qarət edir 21.04.18, 16:51
Azərbaycanda iki gənc idmançı itkin düşdü -FOTOLAR 21.04.18, 16:48
İran yenidən nüvə fəaliyyətinə başlaya bilər 21.04.18, 15:32
Ukrayna: Krımı geri qaytarmaq gücündə deyilik 21.04.18, 15:30
Bakıda maskalı şəxslər evə basqın etdi 21.04.18, 10:27
Şimali Koreya nüvə sınaqlarından imtina etdi 21.04.18, 08:40
Ağdamdan olan məcburi köçkün İsmayıllıda özünü öldürmək istədi 21.04.18, 08:02
Yəməndə hava zərbələri nəticəsində 20 dinc sakin şəhid olub 21.04.18, 07:53
Dumada yeni kimyəvi maddələr tapıldı - Rodionov 21.04.18, 07:49
Xərçəngi məhv edən daha bir vasitə tapıldı – İnsanlığın xilası 21.04.18, 07:43
Hicablı qadın vətəndaşlıqdan çıxarıldı - Biabırçı səbəb 21.04.18, 07:40
Qərb Suriya ilə yanaşı, Cenevrəni də bombaladı - Lavrov 21.04.18, 07:39
Suriyada ABŞ raketləri aşkar edildi 21.04.18, 07:36
Vaşinqton açıqladı: Rusiya ilə açıq dialoq istəyirik 21.04.18, 07:35
Çayın qadınlar üçün inanılmaz faydası aşkar edildi 21.04.18, 07:34
66 senator Ərdoğanı təhdid etdi 21.04.18, 07:29
21 apreldə gözlənilən hava şəraiti