17 Феврал 2021
Гарадағлы фаҹиәсиндән 29 ил өтүр
Гарадағлы фаҹиәсиндән 29 ил өтүр.Азәрбајҹан Республикасы, Хоҹавәнд рајонунун Гарадағлы кәнди ермәни ишғалчыларына гаршы 4 ил гәһрәманлыгла мүбаризә апарыб. Кәнд 1992-ҹи ил февралын 17-дә ишғал едиләрәк јандырылыб, ермәни ишғалчылары динҹ әһалијә гаршы сојгырымы һәјата кечириб. 26 ил әввәл бурада төрәдилән гәтлиам, кәнд сакинләринә верилән ишҝәнҹәләр 200 илә јахын бир мүддәтдә ермәни милләтчиләринин азәрбајҹанлылара гаршы һәјата кечирдији етник тәмизләмә вә сојгырымы сијасәтинин давамы, Азәрбајҹан түркләринә бәсләдикләри нифрәтин нәтиҹәси иди.
Гарадағлы кәнди Хоҹавәнд рајон мәркәзиндән 13 километр гәрбдә, Хоҹавәнд-Ханкәнди автомобил јолунун кәнарында, дағәтәји әразидә јерләшир. 1988-ҹи илдә Дағлыг Гарабағда ермәни сепаратчыларынын баш галдырдығы вахт Хоҹавәнд рајонунун Гарадағлы кәндинин дә фаҹиәли ҝүнләри башлады. Кәндин сакинләри бөјүјүб боја-баша чатдыглары доғма јурдун һәр гарышы, һәр дашы уғрунда мүбаризәјә галхды, онларла кәнд сакини ермәниләрә гаршы гејри-бәрабәр дөјүшләрдә шәһид олуб.
1990-ҹы ил нојабрын 24-дә 3 нәфәр кәнд сакини Хоҹавәнд-Ханкәнди јолунун 6-ҹы километрлијиндә ермәни гулдурлары тәрәфиндән вәһшиҹәсинә гәтлә јетирилди. 1991-ҹи ил јанварын 9-да кәндә ҝәлән УАЗ маркалы автомашын ермәниләр тәрәфиндән атәшә тутулду, бир нәфәр өлдүрүлдү, 4 нәфәр јараланды. Онлардан 2-си сонралар алдығы јаралардан дүнјасыны дәјишди. Ермәниләр 1991-ҹи ил мартын 8-дә кәндин јахынлығында 2 нәфәри вәһшиҹәсинә гәтлә јетирдиләр. Һәмин ил ијунун 28-дә кәндин јанындакы фермада 6 сакин - 3 киши вә 3 гадын дири-дири јандырылды. 1991-ҹи ил сентјабрын 8-дә Ағдамдан Гарадағлыја ҝәлән сәрнишин автобусу Хоҹавәнд-Ханкәнди јолунун 5-6-ҹы километрлијиндә ермәни гулдурлары тәрәфиндән атәшә тутулду. Автобусдакы 40 нәфәрә јахын сәрнишиндән 2 киши, 6 гадын һәлак олду. 1992-ҹи ил јанварын 8-дә кәндин јахынлығында даһа бир азәрбајҹанлы вәһшиҹәсинә гәтлә јетирилди, 100-ә јахын гојун ермәниләр тәрәфиндән гәнимәт кими апарылды.
1991-ҹи ил декабрын 19-да Хоҹавәнд кәнди, 1992-ҹи ил февралын 12-дә исә Шушанын Малыбәјли кәнди ишғал едиләрәк јандырылды. Нөвбәти һәдәф Гарадағлы иди. Кәнддә вәзијјәт ҝетдикҹә чәтинләшир, фаҹиәнин төрәдиләҹәји ҝүн јахынлашырды.
1992-ҹи ил февралын 14-дә ермәни гулдурлары хариҹи муздлуларын, хүсусилә Ханкәндидә јерләшән совет ордусунун 366-ҹы алајынын техникасындан вә ҹанлы гүввәсиндән истифадә етмәклә әлагәси һәр тәрәфдән кәсилмиш, көмәксиз галан Гарадағлы кәндинә һүҹума кечдиләр. Кәнддә олан 104 сакин вә 14 әсҝәр сонунҹу ҝүлләјә гәдәр 4 ҝүн дүшмәнлә мүбаризә апарды. Дөјүшләрдә бири гадын олмагла, 14 нәфәр һәлак олду. Силаһ–сурсаты түкәнән сојдашларымыз сонда ермәниләр тәрәфиндән әсир ҝөтүрүлдүләр вә онларын нөвбәти мәшәггәтләри башланды.
Кәндин Бәјлик бағы адланан әразисиндә 23 сакин ермәни ҹәлладлары тәрәфиндән ҝүлләләнди, әксәријјәти јаралы һалда дири-дири силос гујусунда басдырылды. Әсирләрин бир һиссәси Гарадағлы-Ханкәнди јолу үзәриндә јерләшән ермәни кәндләриндә машынлардан дүшүрүләрәк ҝүлләләнди. Ики нәфәр Зәки булағында, 2 нәфәр Ҹәмијјәт кәндиндә өлдүрүлдү. Ҝировлугда олан 8 кәнд сакинини ермәниләр әзаб вә ишҝәнҹәләр верәрәк амансызлыгла гәтлә јетирдиләр. Дөрд нәфәр мүхтәлиф вахтларда шәһид олду. Беш нәфәрин талеји бу ҝүнә гәдәр мәлум дејил.
Беләликлә, 1992-ҹи ил февралын 17-дә Гарадағлы кәнди ермәни силаһлылары тәрәфиндән ишғал олунараг јандырылды. Ишғал заманы 118 нәфәр әсир ҝөтүрүлүб, 33 нәфәр ҝүлләләниб. Ермәни ҹәлладлары өлдүрүләнләри вә јаралылары бир јердә тәсәррүфат гујусуна төкүб, үзәрини торпаглајыблар. Үмумиликдә әсир ҝөтүрүләнләрдән 68 нәфәри өлдүрүлүб, 50 нәфәри бөјүк чәтинликләрлә әсирликдән азад едилиб. Әсир ҝөтүрүләнләрдән 10-у гадын, 2-си мәктәбли олуб. Азад олунанлардан 18 нәфәри алдыглары сағалмаз јаралардан сонралар вәфат едиб. Әсирликдә сахланыланлара гаршы вәһши, вандализм һәрәкәтләри илә давранылмасы, инсанларын башларынын кәсилмәси, дири-дири басдырылмасы, дишләринин чәкилмәси, аҹ-сусуз сахланмалары, дөјүләрәк өлдүрүлмәләри инсанлыға гаршы төрәдилмиш ҹинајәт һадисәси иди. Ермәнистанын дөвләт сәвијјәсиндә һәјата кечирдији сојгырымы ҹинајәти нәтиҹәсиндә Гарадағлы кәндиндә ики аиләнин һәр бириндән 4 нәфәр гәтлә јетирилиб, 43 аилә башчысыны итириб, 146 ушаг јетим галыб. Гарадағлы кәндиндә 91 нәфәр, кәнд сакинләринин һәр 10 нәфәриндән бири гәтлә јетирилиб. Ишғал нәтиҹәсиндә кәнддә 200 ев, 1 мәдәнијјәт еви, 320 јерлик орта мәктәб бинасы, 25 чарпајылыг хәстәхана бинасы вә диҝәр објектләр, азәрбајҹанлылара мәхсус тарихи, дини, мәдәни абидәләр вә гәбиристанлыг дағыдылыб. Кәндин 800 нәфәрә јахын сакини мәҹбури көчкүн дүшүб.
Гарадағлы фаҹиәсинин дүнја иҹтимаијјәтинә чатдырылмасы мәгсәдилә “Сојгырымы: Гарадағлы”, “Сојгырымы Гарадағлы: давам едир...” вә “Гарадағлы, мүбаризә” сәнәдли филмләри чәкилиб, “Гарадағлы сојгырымы шаһидләрин дили илә” адлы китаб һазырланыб. Бундан башга, шәһидләрин хатирәсини әбәдиләшдирмәк үчүн Јени Гарадағлы, Јени Хоҹавәнд гәсәбәләриндә вә Нәрҝизтәпә әразисиндә абидә комплексләри уҹалдылыб.
11.10.25, 11:01
АБШ-да сурсат заводунда партлајыш – 19 өлү... 11.10.25, 10:22
Шимали Кореја јени гитәләрарасы ракетини нүмајиш етдириб 11.10.25, 10:19
Чинин гәти аддымы доллары чөкдүрдү – јуан доллардан өндә 11.10.25, 09:16
Сионист ширкәтләр Дубај һава сәрҝисиндән чыхарылды 11.10.25, 09:01
Сеәпаһ-ын али команданы: Көрфәздә, Һүрмүз боғазында вә Иран адаларында дүшмәнин һәр һансы һесаб сәһви сарсыдыҹы ҹавабла гаршыланаҹаг 08.10.25, 11:49
Алманија шәһәринин јени сечилмиш мери бычагланыб 08.10.25, 11:27
Русија: Донетск вә Запорожједә ики бөлҝә азад едилди 08.10.25, 11:25
УНЫҸЕФ: Гәззадакы мүһарибәнин давамы бәшәри виҹдана тәһгирдир 08.10.25, 11:21
“Әгса Туфаны” вә 7 октјабр – Сионистләрин әбәди кабусу 08.10.25, 11:17
Пакыстан ордусуна өлүмҹүл һүҹум 08.10.25, 11:14
Түрк режиссорун сионист лоббилер тәрәфиндән филминин гадаған едилмәсинә даир ачыгламасы 05.10.25, 12:14
Америкалы Журналист: Иран "Доғру вәд" әмәлијјатында дүнјанын ән ҝүҹлү мүдафиә системини мәһв етди 05.10.25, 10:24
Түтүндәки никотин ДНА-ја зәрәр верир 05.10.25, 10:03
Дахили гарышыглыг вә Американын чөкүшү һисс олунур 05.10.25, 09:31
Иран, Чаһбаһар космик базасындан илк бурахылыша һазырдыр 05.10.25, 08:57
Боливија Президенти: "Гәззәјә доғру ҝедән башга ҝәмиләр дә вар" 05.10.25, 08:50
Чикагонун ҝиришиндә асылмыш плакат сионистләри шока салыб 05.10.25, 08:47
Јасмин Аҹар: АБШ вә сионист Исраил иргчиликлә мәшғулдурлар 04.10.25, 10:20
Намәлум ПУА-лар јенидән Мүнһен һава лиманыны бағлады 04.10.25, 10:17
Колумбија президенти Ҝуставо Петродан Трампы Гәззәдәки "сүлһ планы" илә бағлы сәрт тәнгид едиб 04.10.25, 10:08
Иранын өз ҝүҹүнә олан етимадындан АБШ-а зәрбә вурма имканы вә реҝионда тәсир ҝөстәрмәк потенсиалы! 04.10.25, 09:56
Һәмас Трампын тәклифинә ҹаваб олараг мүһүм бәјанат јајды 04.10.25, 09:25
Франсада атышма нәтиҹәсиндә 2 өлән, 5 јаралы 04.10.25, 09:19
Ҝенерал Неҹат: Иранын һүҹум габилијјәти 10 дәфә артыб 02.10.25, 09:56
Тһе Неw Јорк Тимес: АБШ-ын Гәззә үчүн јени планы Нетанјаһу-нун бүтүн ҝерчәкләшмәмиш арзуларыны әһатә едир 02.10.25, 09:53
Хәбәр мәнбәләри билдирир: Франсанын хүсуси тәјинатлы гүввәләри рус нефт танкеринә һүҹум едәрәк ону әлә кечирибләр 02.10.25, 09:51
Оксфорд тәдгигатынын нәтиҹәси: Һәтта аз мигдарда спиртли ички гәбулу да деменсија рискини артырыр 02.10.25, 09:48
Амнестј Ынтернатионал ФЫФА вә УЕФА-дан Исраили бејнәлхалг јарышлардан кәнарлашдырмағы тәләб етди 02.10.25, 09:39
Ҝеријә пијада јеримәк: Бејни ҝүҹләндирән вә диггәти артыран сирр 02.10.25, 09:35
Авропа Парламенти үзвү: Исраилин “Сумуд” донанмасына гаршы һәрәкәти ганунсуз вә ҹинајәтдир 02.10.25, 09:31
Гатил Исраил ширкәтләри 8 бөјүк ВПН ширкәтинә нәзарәт едир 02.10.25, 09:24
Нју Јорк һава лиманында ики тәјјарә тоггушду - Јаралананлар вар 02.10.25, 09:21
Јүрҝен Клопп Гәззәни һимајәт етди 02.10.25, 09:14
Гаһирә: Гәззә мәсәләсинин бејнәлхалг әвијјәјә чатдырылмасы бизим үчүн гәбуледилмәздир 01.10.25, 12:01
Гумарбаз үсулу илә һәдә-горху 01.10.25, 11:39
Гәссамын чохдилли бәјанаты: Исраил әсирләри јалныз мүбадилә разылашмасы илә азад олунаҹаг 01.10.25, 11:20
Ҝрета Тһунберҝ: Мәгсәдимиз јалныз јардымын чатдырылмасы дејил, Гәззанын мүһасирәсинин јарылмасыдыр 01.10.25, 11:03
АБШ Мүдафиә Назирлији террор тәшкилат елан едилмәлидир 01.10.25, 09:33
Бригада ҝенералы Јәһја Сәри: Сионист режим үчүн дәниз нәглијјатына гојулан мәһдудијјәтләр давам едир 01.10.25, 09:29
Исраил гүввәләри Ҹуланинин әсҝәрләрини сојундурду 01.10.25, 09:27
АБШ һөкумәти рәсми олараг фәалијјәтини дајандырды 30.09.25, 11:25
Скотт Ритер: Исраилин мөвҹудлуғу ганун вә инсанлыгла зиддир 30.09.25, 11:20
Әнсаруллаһ үзвү: Трампын планы һәјата кечирилә билмәз... 30.09.25, 11:17
Инҝилтәрәли сијасәтчи: Инҝилтәрәдә азадлыг өлүр! 30.09.25, 10:24
Гызыл Глобусун ән јахшы гадын актјору Гәззадан данышды 30.09.25, 09:59
Тајмс: Исвеч нүвә силаһы истеһсалыны дүшүнүр 30.09.25, 09:55
Јәмән ордусу ики дрон вә ракет әмәлијјаты һәјата кечириб 29.09.25, 09:29
Харковда НАТО-нун 9 забити һәлак олду 29.09.25, 09:18
Ивритдилли Медиа: Иранлылар Бен-Ҝвирин гызына месаж ҝөндәрәрәк онунла ҝөрүшмәјә чалышыблар 29.09.25, 08:53
Исраил Һијом: Исраил, Ислам Республикасыны садә тутмамалыдыр 29.09.25, 08:48
Ҹәнуби Наблусда бир сионист һәрбчи мәһв едилиб 29.09.25, 08:43
Гәзза блокадасыны јаран Бејнәлхалг Комитә: 45 ҝәми, "Сумуд Донанмасы" 3 ҝүн әрзиндә... 29.09.25, 08:36
АБШ-ын Мишиган штатында килсә атышмасында өлү сајынын... 28.09.25, 10:13
Полјанскинин Тәтик механизминин тәтбигинә реаксијасы 28.09.25, 10:00
Берлинин мәркәзиндә: «Буҝүн Иран дүнјанын үмидидир» - Видео 28.09.25, 09:55
Әл-Һуси: Шәһид Сејид Һәсән Нәсруллаһ Исраилин кабусу иди 28.09.25, 09:41
Һәнзәлә һакер групу, Исраилин 12 ҝүнлүк мүһарибә һүҹумларында истифадә едилән пејк системләринә нүфуз етдијини ачыглады 28.09.25, 09:32
Лавров: Исраил Јахын Шәрги партлајыш һәддинә ҝәтириб 28.09.25, 09:26
Әбдүлати: Јахын Шәрг партлама һәддиндәдир 27.09.25, 21:23
Исраилли ҝенерал: Дүнјајла әлагәмиз кәсилиб 27.09.25, 11:17
БМТ: Һәр саат Гәззада бир ушаг өлдүрүлүр 27.09.25, 11:09
Ирәвани: Мүһарибә ҹинајәткары Баш Ассамблејада данышмамалыдыр 27.09.25, 11:04
Русија БМТ-дә Франсаны тәһгир етди 27.09.25, 10:44
Орбандан Трампа ҹаваб: Әмәл етмәјә борҹлу дејилик! 27.09.25, 10:38
Ҝенерал Сабаһифәрд: Һава Һүҹумундан Мүдафиә Гәрарҝаһы ән јүксәк һазырлыг сәвијјәсиндәдир 27.09.25, 10:33
Блоомберҝ: Дүнјанын јарысы Чини өзүнә шәрик билир 27.09.25, 10:29
Сионист әсҝәр гатар стансијасында интиһар етди 27.09.25, 09:37
Русија НАТО-ну тәһдид етди 27.09.25, 09:30
Трамп: Әрдоған сахталашдырылмыш сечкиләрин устасыдыр! 25.09.25, 21:20
Нетанјаһу һәбсдән горхараг, Авропанын һава мәканыны дөвр етди 25.09.25, 12:22
Хәтиб: 189 Исраил нүвә вә һәрби мүтәхәссиси ашкарланыб 25.09.25, 12:15
Колумбија: Гәззәдәки сојгырымын мәсул шәхсләри һәбс олунмалыдыр 25.09.25, 11:49
Даһа бир сионист чавуш мәһв едилди 25.09.25, 11:46
Јәмәнлиләрин Исраилин мүдафиә зәифликләринә нүфуз едиб 24.09.25, 09:57
Ајәтуллаһ Хаменеи: Иранын инкишафы - Ҝүҹлү олмалыјыг 24.09.25, 09:38
Норвечдә Исраил сәфирлијинин јахынлығында партлајыш 