Шрифт өлчүсү:

03 Нојабр 2014

Ҝүрҹүстандан мал ҝәтирилмәсиндә һәр 6 доллардан јалныз 1 доллары рәсмиләшдирилир; Хәз дәри идхалы исә демәк олар ки, тамамилә ҝизләдилир

Азәрбајҹанда Ҝүрҹүстандан идхал олунан һәр 6 долларлыг малын јалныз 1 доллары рәсмиләшдирилир. Бу барәдә игтисадчы Зөһраб Ысмајыл өзүнүн “Фаҹебоок” сәһифәсиндә мәлумат пајлашыб. Ыгтисадчы буну Ҝүрҹүстан вә Азәрбајҹан ҝөмрүк комитәләринин ачыгладығы рәсми статистикалары инҹәлијәрәк үзә чыхарыб. О, јазыр: “Ҝүрҹүстанынын статистика комитәси мәлумат јајыб ки, 2014-ҹү илин 9 ајы (јанвар-сентјабр) әрзиндә бу өлкәдән Азәрбајҹана 425.8 милјон долларлыг мал ихраҹ олунуб. Һәмин ихраҹын 207.2 млн. долларыны автомобил ихраҹы тәшкил едиб.

Азәрбајҹан Дөвләт Ҝөмрүк Комитәси исә мәлумат верир ки, 2014-ҹү илин 9 ајы (јанвар-сентјабр) әрзиндә Ҝүрҹүстандан Азәрбајҹана 79.2 милјон долларлыг мал ҝәтирилиб. Ҝүрҹү тәрәфин мәлуматындан белә ајдын олур ки, бу өлкәдән Азәрбајҹана ҝәтирилән һәр 6 долларлыг малын јалныз 1 доллары рәсмиләшдирилир".

Бу арада ҹонтаҹт.аз сајты мараглы мәлумат јајыб. Сајт јазыр ки, Дөвләт Ҝөмрүк Комитәсинин рәсми мәлуматларына әсасән бу илин доггуз ајы әрзиндә Азәрбајҹана рәсмән 56,3 мин долларлыг тәбии вә сүни хәз маллары идхал едилиб. 2013-ҹү ил әрзиндә хәз мәһсулларынын идхалынын һәҹми 9,4 мин манат тәшкил едиб. Бакынын престижли дүканларында бу гијмәтә јахшы күрк алмаг олар. Башга сөзлә, Азәрбајҹан сәрһәддиндән гануни јолла хәзин әһәмијјәтсиз дөвријјәси кечир, ҝөмрүк верҝи вә рүсумларындан ҝизләдилән баһалы мәһсулу исә бир нечә милјон АБШ доллары илә һесабланыр.

Мараглыдыр ки, 2011-ҹи илдә хәз мәһсулларынын идхалчылары даһа чох гануна риајәт едирдиләр. О заман ҝөмрүк үмумиликдә 305,3 мин долларлыг 2 тон мәһсулу рәсмиләшдириб.

Тиҹарәт ширкәтләри иддиа едир ки, онлар Түркијә, Јунаныстан, Ыталија вә Ыспанија истеһсалы олан ексклүзив модел коллексијаларыны тәклиф едирләр. Хәз мәһсулларынын идхалчылары (“Фемина”, “Кристина”, “Снежнаја Королева” вә с.) бир чох мәһшур телевизија верилишләринин спонсорларыдыр. Јалныз “Сәдәрәк” тиҹарәт мәркәзиндә дүнјанын апарыҹы хәз мәһсуллары истеһсалчылары илә әмәкдашлыг едән 15-ә јахын дүкан вар.

Бир мүддәт әввәл исә Ыгтисади Тәдгигатлар Мәркәзинин рәһбәри Губад Ыбадоғлу “Ҝүзҝү статистикасы” методолоҝијасы әсасында Азәрбајҹанын 16 тиҹарәт тәрәфдашы илә идхал-ихраҹ әмәлијјатлары илә бағлы апардығы арашдырманын нәтиҹәсини ачыгламышды. Бәлли олмушду ки, 2010-2012-ҹи илләрдә 12.3 милјард долларлыг тиҹарәт дөвријјәси гејдијјата дүшмәјиб.

Арашдырмаја ҹәлб олунан өлкәләрин Азәрбајҹанын идхалында пајы 75 фаиздән чохдур.

Губад Ыбадоғлу билдирмишди ки, һесабламалара ҝөрә, идхалдан јајынмалар нәтиҹәсиндә дөвләт бүдҹәси 2010-2012-ҹи илләрдә 4.6 милјард доллар итириб.

Бу фактлар Дөвләт Ҝөмрүк Комитәсиндә мүдһиш коррупсија әмәлијјатларынын баш вердијинин бариз нүмунәсидир. Амма нәдәнсә Гејри Һөкумәт Тәшкилатларында “коррупсија” изинә дүшән Баш Прокурорлуг Дөвләт Ҝөмрүк Комитәсилә бағлы бу фактлары арашдырмаға һәвәс ҝөстәрмир. Өзү дә ҝөрүндүјү кими бу фактлар һавадан ҝөтүрүлмәјиб, Дөвләт Ҝөмрүк Комитәсинин өз мәлуматлары әсасында ортаја чыхыб./азадлыг/